Rak jądra przyczyny

Jądra to parzysta gonada pełniąca w męskim organizmie dwie bardzo istotne funkcje – produkowane w nich są męskie hormony płciowe, z których najważniejszy to testosteron oraz męskie haploidalne komórki rozrodcze – plemniki (w procesie spermatogenezy). Jądra zlokalizowane są poza obrębem ciała w worku skórno-powięziowym – moszna. Lokalizacja taka ma na celu zapewnienie jądrom temperatury niższej o 2-4 stopnie Celsjusza niż temperatura ciała. Wynika to z konieczności zachowania optymalnych warunków dla spermatogenezy. Jądra zawieszone są w mosznie na powrózku nasiennym. Prawidłowe jądra mają regularny kulisty kształt o objętości 15-30 cm3, przy czym wielkość jąder wykazuje związek z ilością testosteronu w organizmie. Zupełnie normalna jest różna wielkość jąder i ich położenie jedno nieco powyżej drugiego.

Rak jąder nie jest często diagnozowanym nowotworem. Chociaż zachorowalność na nowotwór jąder wykazuje rosnącą tendencję, to nadal liczba przypadków w Polsce wynosi około 5 na 100.000. Charakterystyczną cechą raka jąder jest wiek dotniętych tą chorobą pacjentów – około 70% przypadków wykrywanych jest u młodych mężczyzn w wieku 20-39 lat.
Wśród czynników ryzyka raka jądra możemy wymienić:

• wnętrostwo – wada rozwojowy polegająca na zaburzeniu zstępowania jądra do moszny i utknięcie jąder w jamie brzusznej lub kanale pachwinowym. Jest to główny czynnik występowania raka jądra,
• wcześniejsze występowanie u pacjenta nowotworu drugiego jądra,
• uwarunkowania genetyczne – mężczyźni, u których w najbliższej rodzinie (u ojca lub brata) wystąpiły przypadki nowotworu jądra, są bardziej narażeni na tą chorobę,
• niepłodność,
• zaburzenia rozwoju płci,
• zespół Downa,
• Zespół Klinefeltera,
• rasa pacjenta – badania nad występowaniem raka jądra potwierdzają, iż mężczyźni białej statystycznie częściej zapadają na tą chorobę.

Rak jądra – objawy

Ze względu na położenie i łatwy dostęp do jąder relatywnie łatwo rozpoznać objawy nowotworu. Najczęstszym objawem raka jądra jest pojawienie się na jądrze twardego guzka. Możliwe jest także stwardnienie całego jądra lub powiększenie jądra. Co ważne objawom tym nie musi towarzyszyć ból jąder. Inne objawy, które mogą sugerować to schorzenie i na które powinniśmy zwracać uwagę to:

• wszelkie zmiany kształtu jąder
• uczucie rozprężania w mosznie
• zmiana konsystencji miąższu jądra
• bo ginekomastia, czyli obustronne powiększenie i tkliwość piersi – jest to stosunkowo rzadki objaw raka jądra występujący u mniej niż 10% chorych.

Rak jądra diagnostyka

Podobnie jak w przypadku innych chorób onkologicznych wczesne wykrycie raka jądra jest kluczowe dla rokowań chorego. W przypadku jąder podstawową jest regularne samobadanie pacjenta polegające na sprawdzeniu wielkości, kształtu i umiejscowienia jąder. W przypadku pojawienia się podejrzanych objawów konieczne należy wykonać USG jąder. Dzięki temu badanie lekarz urolog może zobaczyć wewnętrzną strukturę jąder i zdecydować o dalszej diagnostyce. Na pewno warto wykonać badanie krwi, pod kątem stężenia markerów nowotworowych typowych dla raka jądra – ludzka gonadotropina kosmówkowa typu beta (βhCG), α-fetoproteina (AFP), dehydrogenaza mleczanowa (LDH).

Leczenie raka jądra

Leczenie raka jądra jest uzależnione od rozpoznania i przebiegu schorzenia u konkretnego pacjenta. Bez względu na stadium zaawansowania choroby pierwszym etapie leczenia jest wykonanie radykalnej orchidektomii przezpachwinowej. Jest to operacja wykonywana w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym i polegająca na usunięciu zajęte przez nowotwór jądra. Usunięcie jądra nie wpływ na płodność chorego, ani na jego życie seksualne. Część pacjentów decyduje się po operacji na wszczepienie protezy jądra.

Materiał tkankowy pobierany jest z wyciętego jądra i badany pod mikroskopem. W zależności od wyników przeprowadzonego badania histopatologicznego podejmowane są decyzje o dalszym leczeniu chorego. W większości przypadków po usunięciu jądra pacjent kierowany jest do dalszego leczenia w formie chemioterapii i/lub radioterapii.