Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (łac. Spondylitis ankylosans lub Morbus Bechterew) to przewlekła, postępująca choroba reumatyczna, która prowadzi do stanu zapalnego stawów kręgosłupa, a także stawów krzyżowo-biodrowych. W zaawansowanym stadium może prowadzić do zrośnięcia kręgów, co znacznie ogranicza ruchomość i powoduje zesztywnienie. ZZSK najczęściej dotyka młodych mężczyzn, ale może wystąpić także u kobiet.
Objawy ZZSK
Najbardziej charakterystyczne objawy ZZSK to:
- Ból i sztywność kręgosłupa
Objawy te nasilają się szczególnie w nocy i po dłuższym okresie bezruchu. - Ograniczenie ruchomości kręgosłupa
W miarę postępu choroby pacjent traci zdolność do wykonywania normalnych ruchów tułowia. - Ból stawów krzyżowo-biodrowych
Często jest to pierwszy objaw choroby, który może promieniować do pośladków i ud. - Zmęczenie i obniżenie jakości życia
Przewlekły stan zapalny wywołuje ogólne osłabienie i zmniejsza wydolność organizmu. - Deformacje kręgosłupa
W zaawansowanej fazie może dojść do charakterystycznego „garbu” i sztywnej postawy.
Jakie są przyczyny ZZSK
Choć dokładna przyczyna ZZSK nie jest znana, istnieje silny związek z predyspozycjami genetycznymi, zwłaszcza obecnością antygenu HLA-B27. Choroba jest autoimmunologiczna, co oznacza, że układ odpornościowy atakuje własne tkanki. Czynniki środowiskowe, infekcje i przewlekły stres mogą dodatkowo wpływać na rozwój ZZSK.
Jak przebiega leczenie ZZSK
Leczenie ZZSK ma na celu łagodzenie objawów, spowolnienie postępu choroby oraz poprawę jakości życia pacjenta. Składa się z:
- Farmakoterapii
- Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) – zmniejszają ból i stan zapalny.
- Leki biologiczne – inhibitory TNF-α (np. adalimumab, etanercept) skutecznie kontrolują stan zapalny.
- Kortykosteroidy – stosowane w przypadku zaostrzeń choroby.
- Edukacji pacjenta
Świadomość choroby, jej przebiegu i metod radzenia sobie z objawami znacząco wpływa na skuteczność leczenia.
Rehabilitacja pacjentów przy ZZSK
Rehabilitacja odgrywa kluczową rolę w leczeniu zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa. Regularna aktywność fizyczna i specjalistyczne zabiegi mogą spowolnić postęp choroby i poprawić komfort życia pacjenta. W Rehmediconfizjoterapeuci oferują indywidualnie dobrane programy rehabilitacyjne, które obejmują:
- Ćwiczenia rozciągające i wzmacniające
Pomagają utrzymać ruchomość kręgosłupa i zapobiegają jego zesztywnieniu. - Terapia manualna
Poprawia elastyczność tkanek, redukuje napięcie mięśniowe i wspomaga leczenie bólu - Fala uderzeniowa w ortopedii
Terapia falą uderzeniową (ESWT) pomaga zmniejszyć ból i poprawia krążenie w okolicach stawów oraz kręgosłupa. Jest to skuteczna metoda wspomagająca leczenie przewlekłych dolegliwości mięśniowo-szkieletowych, które mogą towarzyszyć ZZSK. - Hydroterapia
Ćwiczenia w wodzie odciążają stawy, jednocześnie wzmacniając mięśnie i poprawiając zakres ruchu. - Kinezyterapia
Regularny ruch dostosowany do możliwości pacjenta pomaga w utrzymaniu elastyczności kręgosłupa
Jakiego specjalistę odwiedzić?
Leczeniem zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa zajmuje się reumatolog. W przypadku terapii wspomagającej warto również skonsultować się z fizjoterapeutą lub ortopedą, aby opracować odpowiedni plan rehabilitacji.
