Układ pokarmowy czynność
Układ pokarmowy / układ trawienny (łac. systema digestorium) – układ narządów służący do pobierania, trawienia i wchłaniania pokarmu oraz usuwania niestrawionych resztek.
Większość składników pokarmowych ( tłuszcze, białka, węglowodany), aby mogła zostać przyswojona musi wcześniej zostać strawiona, co polega na rozłożeniu wielkocząsteczkowych organicznych związków chemicznych na ich proste składniki budulcowe.
Złożony proces czynności układu pokarmowego można podzielić na kilka powiązanych ze sobą i skoordynowanych czynności:
przesuwanie treści pokarmowej wzdłuż przewodu pokarmowego dzięki perystaltyce,
trawienie (połączone z wydzielaniem soku trawiennego i żółci),
wchłanianie (absorpcja),
czynność układu krążenia (krążenie krwi, chłonki, układ wrotny wątroby),
koordynacja czynności układu pokarmowego (regulacja nerwowa, hormonalna, za pomocą autakoidów).
Układ pokarmowy budowa
Układ pokarmowy składa się z przewodu pokarmowego, długiego na ok. 8 m, i gruczołów dodatkowych. Jego ściany zbudowane są zwykle z trzech warstw: od wewnątrz – błony śluzowej pokrytej nabłonkiem, w środku – błony mięśniowej, która umożliwia perystaltykę, czyli przesuwanie pokarmu, oraz od zewnątrz – osłaniającej błony surowiczej, otrzewnej, zbudowanej z tkanki łącznej.Przewód pokarmowy to:
- jama ustna
- gardło
- przełyk
- żołądek
- jelito cienkie
- jelito grube
- odbyt
Gruczoły pokarmowe:
- ślinianki
- wątroba
- trzustka
zobacz również:
Układ pokarmowy – jama ustna
początkowy odcinek przewodu pokarmowego, ograniczony od przodu przez wargi ust, po bokach przez policzki (opierające się na szczęce oraz żuchwie), od góry przez podniebienie twarde, natomiast od tyłu – przez podniebienie miękkie (wraz z języczkiem) oraz cieśń jamy ustnej. Przestrzeń pomiędzy wargami a zębami to przedsionek jamy ustnej, natomiast za zębami – jama ustna właściwa.
Układ pokarmowy – przełyk
Wspólnym odcinkiem dla dróg pokarmowych i oddechowych jest gardło. Stanowi ono przedłużenie jamy ustnej i jamy nosowej i przechodzi dalej w przełyk i krtań.
Gardło zbudowane jest z mięśni poprzecznie prążkowanych pokrytych od zewnątrz tkanką łączną, a od wewnątrz błoną śluzową. By jedzenie nie dostało się „nie tam, gdzie trzeba”, musi prawidłowo zadziałać jedna z chrząstek krtani, nagłośnia.
Zamyka się ona podczas połykania, a wtedy pokarm spokojnie przedostaje się do przełyku. Ale, jeśli podczas jedzenia np. śmiejemy się, może zdarzyć się tak, że odrobina pokarmu dostanie się w drogi oddechowe, co daje efekt zakrztuszenia się.
Układ pokarmowy – żołądek
to rodzaj rozciągliwego worka mięśniowego o haczykowatym kształcie. Służy do gromadzenia, przetwarzania i wyjaławiania pokarmu. Wysłany jest błoną śluzową, w której znajdują się liczne gruczoły wydzielające sok żołądkowy.
Sok żołądkowy jest to płynem zawierającym kwas solny, wodę, enzymy trawienne, śluz oraz sole mineralne. Ściany żołądka zbudowane są z mięśni gładkich, które kurcząc się i rozkurczając powodują przemieszczanie się pożywienia i mieszanie go z sokiem żołądkowym.
Dzięki temu pokarm zmienia się w papkę. Po 3-4 godzinach zalegania w żołądku przesuwa się ona do jelita.
Choroby żołądka
przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka i dwunastnicy, choroba wrzodowa, refluks przełyku, nieswoiste choroby zapalne jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego), choroby infekcyjne i pasożytnicze, celiakia.
Układ pokarmowy – jelito cienkie
elito cienkie (łac. intestinum tenue) – najdłuższa część przewodu pokarmowego, położona pomiędzy żołądkiem a jelitem grubym, od którego oddziela się poprzez zastawkę krętniczo-kątniczą. W obrębie jamy brzusznej jelito cienkie zajmuje okolicę pępkową, podbrzuszną i obie okolice biodrowe, a częściowo też miednicę małą. Jego długość jest osobniczo zmienna, zależy też od wieku i od stanu skurczu błony mięśniowej. Średnia długość jelita cienkiego to 6 m. Średnica ma około 3 cm. U noworodków i dzieci jelito cienkie jest stosunkowo dłuższe niż u dorosłych – przypuszczalnie w związku z większą pojemnością jamy brzusznej.
To w jelicie cienkim odbywa się trawienie pokarmów, a na koniec wchłonięcie składników odżywczych do krwi i limfy. Jelito cienkie dzielimy na trzy odcinki, są to:
dwunastnica – pierwsza część jelita cienkiego, zaraz za żołądkiem. Do dwunastnicy uchodzą przewody wyprowadzające trzustki i wątroby; to właśnie nimi do dwunastnicy spływa sok trzustkowy z trzustki oraz żółć z wątroby, dzięki którym rozkładany jest pokarm.
jelito czcze – dalszy etap trawienia
jelito kręte – końcowy etap trawienia i wchłanianie. Jelito to kończy się zastawką krętniczo-kątniczą.
Układ pokarmowy – jelito grube
Na tym odcinku układu pokarmowego niestrawione resztki pokarmu formowane są już w kał, ale następuje także zwrotne wchłanianie wody, witamina i aminokwasów. Ponadto w jelicie grubym namnażają się drobnoustroje, które wytwarzają m.in. witaminę B12 i K.Jelito grube dzieli się na:
- jelito ślepe, kątnica – tu dostaje się treść jelita cienkiego
- okrężnica
- odbytnica zakończona odbytem
Odporność zaczyna się w jelitach
Jak mówi powiedzenie jesteś tym co jesz jest zupełnie zgodne z prawdą. Funkcjonowanie i rozwój układu odpornościowego jest ściśle powiązane z układem pokarmowym, ponieważ to właśnie w nim znajduje się ok. 70% komórek odpowiedzialnych za reakcję obronną organizmu.
Witaminy wchłaniane w układzie pokarmowym
Za pomocą układu pokarmowego do organizmu są dostarczane wspierające układ immunologiczny witaminy A, C i D. Ważne, aby dostarczać je wraz z codzienną dietą, budując w ten sposób tarczę ochronną organizmu. Co korzystnie wpłynie również na kształtowanie się odporności.
Badanie USG jamy brzusznej w Rehmedicon
Cena badania w NZOZ REHMEDICON 👉 150 złotych.
Badanie w naszej placówce wykonuje radiolog z doświadczeniem w pracy w Szpitalu i na SOR oraz POZ, dzięki czemu może omówić z pacjentem wynik badania.
Rejestracja
USG jamy brzusznej Warszawa | Rehmedicon
ul. Lisowska 23
01-820 Warszawa
e-mail: rehmedicon@rehmedicon.com
Tel: 22 468 10 88
