Zapalenie trzustki – przyczyny

Trzustka (łac. pancreas) to narząd gruczołowy człowieka znajdujący się w górnej części jamy brzusznej. Pełni ona dwie bardzo ważne dla organizmu ludzkiego funkcje:

• funkcja zewnątrzwydzielnicza – polega na produkcji soku trzustkowego w ilości około jednego litra płynu na dzień. Komórki śródpęcherzykowe trzustki wytwarzają składniki enzymatyczne soku trzustkowego, który następnie jest przekazywany do dwunastnicy przez przewody trzustkowe. W soku trzustkowym znajduje się także śluz produkowany przez komórki kubkowe znajdujące się w przewodach trzustkowych.
• funkcja wewnątrzwydzielnicza sprawowana przez wyspy trzustkowe nazywane również wyspami Langerhansa. Wyspy te są skupiskami komórek wydzielających hormony peptydowe, w tym przede wszystkim hormony mające decydujące znaczenia dla zachowania prawidłowej równowagi w gospodarce węglowodanowej organizmu człowieka tj. insulina i glukagon.
  Wśród najczęstszych schorzeń trzustki należy wymienić ostre i przewlekłe zapalenie trzustki.
  Główną przyczyną ostrego zapalenia trzustki jest: nadużywanie alkoholu, kamica żółciowa lub uraz.
  Główne przyczyny przewlekłego zapalenia trzustki obejmują 6 pozycji, przy czym za co najmniej 70% przypadków odpowiadają czynniki toksyczno-metaboliczne. Wśród nich największe (około 70-90% zdiagnozowanych przypadków) znaczenie ma nadużywanie alkoholu. W dalszej kolejności pośród czynników toksycznych wymienić należy:
  nikotynizm
  nadużywanie leków
  hiperkalcemia i hiperlipidermia
  niewydolność nerek
  Inne przyczyny przewlekłego zapalenia trzustki odpowiadające za około 30% zachorowań dzielimy na 5 grup czynników:
• Czynniki idiopatyczne
• Czynniki genetyczne
• przypadki wynikające z nawracających albo ciężkich przypadków ostrego zapalenia trzustki.
• Czynniki autoimmunologiczne
• Czynniki zaporowe

Zapalenie trzustki – objawy

W przypadku ostrego zapalenia trzustki mamy do czynienia z poważnymi nieprawidłowościami w produkcji enzymów wytwarzanych przez ten organ. Głównym objawem zapalenia jest bardzo silny ból brzucha. Najczęściej ból ten pacjenci wskazują w nadrzuszu, ale może promieniować do kręgosłupa i pleców. U pacjentów, u których wystąpiło ostre zapalenie trzustki, mogą wystąpić również inne objawy, takie jak nudności, wymioty, wzdęcia i gorączka
W przypadku przewlekłego zapalenia trzustki objawy nie są tak gwałtowne i dla niektórych pacjentów mogą być niejednoznaczne i mylone z innymi chorobami w obrębie jamy brzusznej. Należy tu wymienić długotrwane średniointensywne lub łagodne bóle brzucha i biegunki.

Zapalenie trzustki – diagnostyka

Zarówno w przypadku przewlekłego jak i ostrego zapalenia trzustki diagnostyka tego schorzenia obejmuje nastepujące pozycje:

• badanie krwi i moczu
• wykonanie badania USG jamy brzusznej – przy badaniu USG brzucha należy pamiętać o właściwym przygotowaniu do badania
• wykonanie badania tomografia komputerowa jamy brzusznej z kontrastem

Leczenie Zapalenia trzustki

Leczenie ostrego zapalenia trzustki może być prowadzone tylko w szpitalu. Najczęściej jest to oddział chirurgiczny ale w wielu przypadkach chorzy kierowani są na oddział intensywnej opieki medycznej – dotyczy to głownie pacjentów, u których stwierdzono powikłania po zapaleniu trzustki – ropień trzustki, zapalenie otrzewnej czy martwica.
Leczenie łagodnego zapalenia trzustki można prowadzić w domu. Najczęściej polega ono na kilkudniowej głodówce podczas której chory intensywnie nawadnia swój organizm. Głodówka trwa zwykle 3-4 dni do momentu ustąpienia towarzyszących chorobie nudności i bólów brzucha.