Jak przebiega rehabilitacja po endoplastyce biodra?

Rehabilitacja po endoprotezoplastyce stawu biodrowego jest kluczowym elementem powrotu do pełnej sprawności. Rozpoczyna się już w pierwszej dobie po operacji i może trwać kilka miesięcy. Jej celem jest poprawa ruchomości, wzmocnienie mięśni oraz nauka chodzenia bez bólu i ograniczeń.

Plan rehabilitacji dzielimy na fazy poniżej przykładowy plan prowadzony ZAWSZE pod okiem fizjoterapeuty.

Faza wczesna rehabilitacji po endoplastyce biodra (pierwsze dni po operacji – do 6 tygodni):

Pierwszy dzień po operacji:

Wczesna mobilizacja: Pacjent zaczyna ćwiczenia pod okiem fizjoterapeuty już w pierwszej dobie po operacji.
Ćwiczenia oddechowe i przeciwzakrzepowe: W celu zapobiegania powikłaniom zakrzepowym i poprawy wentylacji płuc.
Podstawowe ćwiczenia: Ruchy stopami, napinanie mięśni pośladków i ud (ćwiczenia izometryczne), aby pobudzić krążenie i aktywować mięśnie.

Od 2. do 5. dnia:

Nauka wstawania i chodzenia z pomocą: Używa się balkonika lub kul łokciowych. W zależności od rodzaju operacji (cementowa, bezcementowa), obciążenie operowanej nogi może być ograniczone.
Ćwiczenia izometryczne i pasywne: Delikatne ruchy w stawie biodrowym, np. unoszenie nogi w leżeniu, aby poprawić zakres ruchu i utrzymać siłę mięś
Nauka prawidłowej postawy: Ważne jest unikanie nadmiernego zginania biodra i skręcania tułowia, aby nie doszło do zwichnięcia protezy.

Pierwsze 2–6 tygodni:

Chodzenie przy wsparciu: Pacjent uczy się chodzenia przy pomocy balkonika lub kul, stopniowo zwiększając obciążenie operowanej nogi (zgodnie z zaleceniami chirurga).
Ćwiczenia wzmacniające: Zginanie i prostowanie kolana w pozycji leżącej, unoszenie nóg, ćwiczenia rozciągające mięśnie łydek i ud.
Zakres ruchu w stawie: Celem jest zwiększenie zakresu ruchu w stawie biodrowym, zwłaszcza zgięcia do około 90 stopni.
Unikanie pewnych pozycji: Pacjent musi unikać pełnego zgięcia biodra (powyżej 90 stopni), skręcania tułowia oraz krzyżowania nóg, aby zapobiec zwichnięciu protezy.

Rehabilitacja stawu biodrowego

Faza pośrednia rehabilitacji po endoplastyce biodra (6 tygodni – 3 miesiące):

Zwiększenie aktywności: Pacjent zaczyna stopniowo więcej chodzić i stara się ograniczać użycie kul lub balkonika.
Ćwiczenia stabilizacyjne: Wzmacnianie mięśni biodra, ud, pośladków i tułowia w celu poprawy stabilności stawu. Przykłady ćwiczeń: unoszenie nogi na boki, ćwiczenia z oporem, ćwiczenia równoważne.
Zwiększenie zakresu ruchu: Kontynuacja ćwiczeń mających na celu zwiększenie elastyczności i zakresu ruchu w stawie biodrowym.
Chodzenie po schodach: Nauka prawidłowej techniki wchodzenia i schodzenia po schodach.

Mobilizacja stawu biodrowego

Faza zaawansowana rehabilitacji po endoplastyce biodra (3–6 miesięcy):

Powrót do pełnej mobilności: Pacjent powinien być w stanie chodzić bez wsparcia kul, poruszać się swobodnie i wykonywać codzienne czynności bez bó
Wzmacnianie mięśni: Bardziej zaawansowane ćwiczenia siłowe, takie jak przysiady, ćwiczenia z gumami oporowymi, aby wzmocnić mięśnie biodra, ud i tułowia.
Ćwiczenia propriocepcji: Trening równowagi i koordynacji, aby poprawić stabilność stawu biodrowego.
Aktywność fizyczna: Pacjent może rozpocząć delikatne formy aktywności, takie jak jazda na rowerze stacjonarnym, spacery, pływanie. Ważne jest unikanie sportów kontaktowych i aktywności, które niosą ryzyko upadku.

rehabilitacja biodra

Faza późna rehabilitacji po endoplastyce biodra (6–12 miesięcy i później):

Powrót do normalnych aktywności: Po około 6 miesiącach pacjent zazwyczaj wraca do pełnej sprawności, w tym codziennych zajęć takich jak chodzenie, prowadzenie samochodu, delikatne ćwiczenia fizyczne.
Długoterminowe cele: Utrzymywanie elastyczności i siły mięśni otaczających staw biodrowy. Zalecane są ćwiczenia wzmacniające i rozciągające na co dzień.
Sport i aktywność fizyczna: Dozwolone są umiarkowane formy aktywności, takie jak pływanie, jazda na rowerze, nordic walking. Należy unikać sportów kontaktowych oraz intensywnego biegania, które mogą obciążać protezę.

Ważne zasady podczas rehabilitacji po endoplastyce biodra:

Systematyczność: Ćwiczenia muszą być wykonywane regularnie i zgodnie z planem, aby osiągnąć najlepsze efekty.
Bezpieczeństwo: Unikanie nagłych ruchów, skręcania tułowia oraz zginania biodra powyżej 90 stopni.
Współpraca z fizjoterapeutą: Profesjonalna rehabilitacja jest kluczowa dla powrotu do pełnej sprawności, dlatego ważne jest, aby ściśle współpracować z fizjoterapeutą.

Rehabilitacja po endoprotezoplastyce biodra jest procesem indywidualnym, a tempo powrotu do zdrowia zależy od ogólnego stanu pacjenta, jego zaangażowania oraz potencjalnych powikłań.