Asymetria długości kończyn dolnych to powszechny, ale często niediagnozowany problem, który może powodować bóle i przeciążenia. Dowiedz się, jak ją wykryć i leczyć, aby przywrócić równowagę ciała.
Co to jest asymetria długości kończyn dolnych?
Z różnicą długości nóg (LLD – Leg Length Discrepancy) mamy do czynienia, gdy jedna noga jest krótsza od drugiej. Istotne przy tym jest, iż różnica ta może mieć podłoże strukturalna (np. wskutek urazu) lub funkcjonalne (np. spowodowane napięciem mięśniowym). Asymetria może być mała i wynosić poniżej 1 centymetra, bądź duża i dochodzić do kilku centymetrów.
Najczęstsze przyczyny fizycznej różnicy w długości nóg to
- wady wrodzone,
- złamania w obrębie kończyny dolnej skutkujące skróconym lub przedłużonym zrostem
- przebyte operacje (np. wstawienie endoprotezy),
- choroby (np. choroba Perthesa, choroba Blounta).
Z funkcjonalną różnicą długości nóg mamy do czynienie, gdy obie kończyny mają taką samą długość kostną, ale ciało funkcjonuje tak, jakby jedna była krótsza. Wśród najczęstszych przyczyn takiej sytuacji wymienia się:
- skrócenie mięśni (np. zginaczy biodra, przykurcze),
- skrzywienie miednicy,
- skolioza,
- asymetria napięcia mięśniowego (np. po urazie).
Nawet niewielka (5–10 mm) różnica długości nóg może powodować uciążliwe dolegliwości:
- ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa
- bóle bioder i kolan
asymetria długości kończyn dolnych
Jakie są Objawy różnicy długości nóg?
Asymetria długości kończyn dolynch (LLD) może wystąpić w każdym wieku. U niemowląt i małych dzieci mogą wystąpić niewielkie asymetrie, często o podłożu fizjologicznym. W tym czasie powinno zwrócić naszą uwagę asymetryczne raczkowanie, opóźnione chodzenie, czy pochylanie się dziecka.
U starszych dzieci objawy LLD obejmują:
- Zaburzenia chodu, w tym „kołysanie się”, jednostronne stawianie stopy „mocniej” lub „bardziej na palce”, przekrzywianie się dziecka na jedną stronę lub skręcanie tułowia przy chodzeniu.
- Nierówna postawa ciała – dziecko ma jedno biodro lub bark wyżej, miednica ustawiona jest skośnie, obserwujemy skrócenie tułowia po jednej stronie
- Skargi na ból w okolicy kolana, biodra lub dolnego odcinka pleców (często po stronie „dłuższej” nogi), czy też częste siadanie na „jednym pośladku”
- Nierównomierne zużycie obuwia
- Problemy z koordynacją i równowagą przejawiające się trudnościami w ćwiczeniach wymagających równowagi (np. stanie na jednej nodze),
Podobne objawy występują w dzieci w okresie dorastania, lecz ze względu na przyspieszony wzrost ich intensywność jest większa. Jest to też kluczowy moment na podjęcie działań, ponieważ wzrost jeszcze trwa i możliwe jest podjęcie działań korekcyjnych.
U osób dorosłych, u których LLD może być wynikiem urazu lub operacji, czy pozostałością nierozpoznanej różnicy z dzieciństwa, objawy różnicy długości nóg obejmują ból pleców, kolan i asymetryczne zużycie obuwia.
asymetria długości kończyn dolnych
Jak diagnozujemy LLD?
Jest wiele sposobów diagnozowania asymetrii długości nóg u pacjenta. Podobnie jak w przypadku każdej wizyty i lekarza czy fizjoterapeuty ważny jest wywiad, podczas którego zadawane są pytania o wcześniejsze złamania i operacje w obrębie kończyn dolnych czy przebyte choroby bioder (np. dysplazję). Omawiana jest historia urazów lub wad wrodzonych oraz obecne występowanie bólu pleców, kolan, stóp.
W dalszej kolejności przeprowadzane jest badanie fizjoterapeutyczne i analiza chodu oraz pomiar długości nóg. Rzadko, w bardziej skomplikowanych przypadkach można ewentualne wykorzystać badania obrazowe (USG, RTG osi kończyn)
Jakie są skuteczne metody leczenia różnicy długości nóg?
W wyborze metody leczenia LLD decyduje przede wszystkim podłoże o zaawansowanie schorzenia. Pacjenci w których występuje różnica w długości nóg wynikająca w fizycznej różnicy w długości kończyn mogą skorzystać z następujących form leczenia:
- Różnica w długości nóg do 5 mm – w takich przypadkach zwykle nie wymagane jest leczenie, a organizm sam dobrze kompensuje
- Różnica w długości nóg 5–15 mm – przy tych wartościach można zastosować wkładkę ortopedyczną i stosować ćwiczenia wyrównujące napięcia mięśni
- Różnica w długości nóg 15–30 mm – w takich przypadkach stosuje się indywidualne wkładki lub buty ortopedyczne, a w niektórych przypadkach można rozważyć operację wydłużenia kości (np. metodą Ilizarowa)
- Różnica w długości nóg powyżej 30 mm to najczęściej wskazanie do chirurgicznego wydłużenia kończyny lub skrócenia przeciwległej (w skrajnych przypadkach)
Inne formy leczenia stosowane są u pacjentów, u których LLD ma podłoże funkcjonalne. W ich przypadku leczenie obejmuje przede wszystkim pracę z pacjentem:
- Terapia manualna (np. mobilizacja miednicy)
- rozciąganie skróconych mięśni
- wzmocnienie osłabionych grup mięśni
- nauka prawidłowych wzorców chodu
Wkładkę ortopedyczną stosuje się tylko w wyjątkowych przypadkach, ponieważ najpierw trzeba wyrównać napięcia występujące w ciele pacjenta i powodujące asymetrię nóg.
Dlaczego warto działać szybko po zdiagnozowaniu różnicy długości nóg?
Brak korekty prowadzi do przewlekłych bólów, zmian postawy i problemów ze stawami. W Rehmedicon skutecznie diagnozujemy i rehabilitujemy asymetrię.
Ciekawostka o znanych osobach, u których zdiagnozowano asymetrię długości kończyn dolnych
U wielu znanych osób, w tym u sportowcach o wybitnych osiągnięciach zdiagnozowano asymetrię długości kończyn dolnych. Wśród nich można wymienić:
- Andy Murray – zwycięzca turnieju na Wimbledonie i złoty medalista olimpijski w tenisie ziemnym zgłaszał ból pleców i problemy związane z minimalną różnicą długości nóg. Z tego powodu poddawany był korekcie wkładkami i fizjoterapii.
- John F. Kennedy – prezydent USA – Miał poważne problemy z kręgosłupem i asymetrię postawy. Wieloletnie bóle i operacje były częściowo związane z różnicą długości nóg i skoliozą.
- Najciekawszy jednak przypadek to Usain Bolt. Multimedalista olimpijski i rekordzista świata w biegu na 100 metrów miał różnicę długości nóg ok. 1,3 cm – prawa noga była krótsza. Sam Bolt powiedział w wywiadach, że ta asymetria wymagała indywidualnego podejścia do treningu i regeneracji.
Zmagasz się z bólami pleców czy bioder? Asymetria długości kończyn dolnych może być przyczyną. Umów się na konsultację już dziś – zarezerwuj wizytę online w Rehmedicon i odzyskaj równowagę ciała!
